ریز ازدیادی و ثبات ژنتیکی اطلسی

گل اطلسی (petunia hybrida) از مهمترین گیاهان بستری در جـهان محسوب می شود که معمولاً از طریق بذر تکثیر می شود. کشت بافت تکنیکی است که امکان تولید سریع بسیاری از گیاهانی که از لحاظ ژنتیکی مشابه هستند را با فضاهای محدود و زمان کوتاه فراهم می آورد. در راستای این پژوهش محیط پایه ms با مـــقادیر هورمونی مختلف برای تکثیر سریع چهار رقم اطلــسی هیبریـد (postillion lilac، lambada pink، postillion whiteو (tango ros مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان داد در محیط ms فاقد هورمون تنها ریزنمونه گره قادر به باززایی است. بررسی هورمون های اکسین (iaa، naa، 2,4-d) در محیط ms بطور عمده منجر به تولید کالوس و ریشه گردید و از بین سیتوکینین های مورد بررسی (bap، کینتین، زآتین)، bap برای تکثیر این گیاه مناسب بود. در بین ریزنمونه مورد مطالعه ریزنمونه برگ در محیط حاوی bap تولید جنین سوماتیکی نمود. ترکیب اکسین ها (iaa، naa، 2,4-d) با bap نیز منجر به تولید کالوس و اندام زایی گردید که دو ترکیب naa+bap و 2,4-d+bap به سمت کالوس و ریشه زایی تمایل داشتند و تولیدکالوس و ساقه در یک محیط بدون واکشت نمودن در ترکیب iaa+bap ایجاد شد. به نظر می رسد برای ریزازدیادی در مقیاس وسیع، محیط ترکیبی iaa+bap و محیط حاوی هورمون bap مناسب تر می باشد. ثبات ژنتیکی شاخساره های حاصل از دو ریزنمونه گره و برگ در این دو محیط با نشانگر مولکولی issr ارزیابی شد. ثبات در گیاهان باززا شده از دو ریزنمونه در محیط bap بیشتر از محیط ترکیبی iaa+bap بود. در بین ریزنمونه ها نیز اگرچه ثبات ژنتیکی ریزنمونه گره بیش از ریزنمونه برگی بود؛ ولی ثبات ریزنمونه برگی نیز نسبتاً مناسب بود. ریزنمونه گره با وجود ثبات ژنتیکی مناسب، بدلیل محدودیت در گیاه والدی منبع مناسبی برای ریزازدیادی اطلسی در مقیاس زیاد نمی باشد. با توجه به نتایج این تحقیق، به نظر می رسد که استفاده از ریزنمونه برگی در محیط حاوی bap با غلظت 42/0 میلی گرم در لیتر برای ریزازدیادی اطلسی در مقیاس وسیع مناسب است.